Rumah Merah – Munisípiu Baucau

607

Sitíu Istóriku Rumah Merah (Uma Mean) jeográfikamente lokaliza iha Aldeia Lotumutu, Suku Tirilolo, Postu Administrativu Baucau Villa, Munisípiu Baucau (fatin ne’e agora akupa husi komunidade sira).

Rumah Merah (Uma Mean) harii rasik husi Tropa Indonézia sira iha tinan 1977. Bainhira atu harii fatin ne’e, Tropa Indonézia sira uza forsa obrigatóriu hodi okupa populasaun sira nia rain, sein iha konpensasaun ruma ba rai na’in. Tropas sira fó naran ba fatin ne’e tuir Boña Mean ne’ebé Unidade Kopassandha sira uza hodi harii fatin ne’e iha momentu ne’ebá. Hahú husi tinan 1979, Tropa Indonézia husi Batallaun 330 (Bukit Barisan) husi Sumatra – Indonézia mak okupa to’o tinan 1999.

Tropa Indonézia sira uza Rumah Merah hanesan Postu no Sentru Detensaun ba Timoroan sira ne’ebé luta ba ukun rasik-an. Fatin detensaun hotu-hotu ne’ebé estabelese iha Baucau, Rumah Merah mak sai fatin detensaun kruél no halo ta’uk liu ba detidu sira tanba koñesidu ho fatin ba violasaun sexuál, torturasaun no halakon ema barak nia vida. Bainhira detidu sira lori ba detein iha fatin ida ne’e, sira hatene ona katak sei hasoru Tropa Indonézia husi Unidade Kopassandha/Kopassus ne’ebé koñesidu kruél tebes.

Medida torturasaun ne’ebé uza iha fatin ne’e mak hanesan baku detidu sira ho besi, hasai detidu sira nia roupa ne’ebé hatais, tebe no tuku detidu sira nia oin to’o ran sai no dezmaia.

Detidu sira ne’ebé detein iha Rumah Merah, mak inklui Joven na’in 80 resin ne’ebé envolve iha Rede Klandestina Orgaun 8 husi Samalari nian ne’ebé autoridade Indonéziu sira kaptura.




Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

X