Guido: Funu Halo Ita Terus ba Hamlaha no Hamrok

74

Guido Belo “Waidera”, dehan: Ha’u sente tauk tanba moris iha ameasa nia laran, hamlaha, hamrok la’o lahatene kalan, lahatene loron, kilat tarutu, oho malu halo tuir orientasaun ka ordén ne’ebé ha’u-nia koordenadór hatun mai ha’u”.

Mai Ita Hatene Ema Nian Istória Pasadu Durante Konflitu Polítiku (1975-1999) liu husi Programa Hatutan Memória. Nune’e, iha publikasaun ida ne’e, ami fahe informasaun ba maluk sira kona-ba istória Guido Belo “Waidera”, moris iha loron 15 fulan-Jullu 1983, iha Suku Macalaco, Postu Administrativu Kelikai, Munisípiu Baucau. Ha’u hanesan oan mesak husi Placido Belo no Aguida Belo.

Guido konta tuir nia istória pasadu; Ha’u hahú envolve an iha luta ba ukun rasik-an iha fulan-Jullu 1996 liuhusi kolega ida naran Marcelino. Momentu ne’e ha’u foin tama eskola pre-sekundária ka SMP iha Kelikai. Iha sesta loro-kraik ida, ami halibur malu iha Kelikai atu ba Baucau. Dadersan ami ba fali suku Baibau Belavista hasoru malu ho responsavel kaixa klandistina 0077, Domingos no Julino Freitas Soares LATAKAU, sira mak nu’udar Koordenadór ba kaixa klandistina 0077 nian. Hafoin simu fita ka ilas ami mós hetan apelu komandante Taur Matan Ruak nian, ne’ebé hakerek iha surat tahan nune’e: “Ami presiza ita-nia apoiu mai-ami ho Rp 5000”. Simu tiha sasan hirak ne’e, ami filafali ba Kelikai no ami fahe malu ba ida-idak nia suku ka hela fatin.

Iha tinan 1997 ha’u ho kolega sira hamutuk iha Matadouru, iha kolega balu mak halo problema hodi taakanek ema Indonézia ida naran warso. Ami hotu subar tanba tauk militár Indonézia. Liu oras balu, ha’u sai lee jornál Suara Timor-Timur kona-ba prezidente pro integrasi nian, João Tavares no panglima pro integrasi  Eurico Guterres, la kleur Brimob ida se kilat mai ha’u dehan atu tiru rahun ha’u-nia ulun (nia ko’alia lian makasa’e).

Ha’u hateke ba nia farda hakerek AF, tempu ne’ebé ha’u la halo buat ida tanba tauk. GUIDO BELO “Waidera” Moris iha loron 15 fulan-Jullu 1983, iha Suku Macalaco, Postu Administrativu Kelikai, Munisípiu Baucau. Ha’u hanesan oan mesak husi Placido Belo no Aguida Belo. 28 Ha’u involve iha klandestina ha’u-nia aman mós la hatene tanba segredu. Ha’u la hetete ba ema ida inklui ha’u-nia aman ne’ebé ami na’in rua hela hamutuk.

Ha’u sente tauk tanba moris iha ameasa nia laran, hamlaha, hamrok la’o lahatene kalan, lahatene loron, kilat tarutu, oho malu halo tuir orientasaun ka ordén ne’ebé ha’u-nia koordenadór hatun mai ha’u. Iha ha’u-nia suku laran mós iha kaixa klandistina ho naran Kaixa 12 Abril, maibé sira taka ba ha’u tanba ha’u sei ki’ik labele simu informasaun husi sira. Ha’u tenke simu informasaun husi ha’u-nia kaixa ne’ebé ha’u envolve diretamente mak kaixa naran 0077 iha suku Buibau.

Hakerek husi: Guido Belo, Estudante Universidade da Paz (UNPAZ)




Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Alert: Chega! Area Protejidu!
X