Prezidente KA Konsidera Relatóriu CAVR no CVA Sai Hanesan Biblia ba Istória Ninian

379

Likisa – (26 Jullu 2024), Centro Nacional Chega! Instituto Publiku (CNC I.P) liu husi Divizaun Edukasaun no Formasaun (DEF) servisu hamutuk ho instituto superior São João de Brito (SJB) organiza diskusaun tematiku kona-ba Relatóriu CAVR (Comissão de Acolhimento, Verdade e Reconciliação)-Kapitulu V: Rezisténsia: Estrutura no Estratéjia. Objetivu diskusaun ne’e mak, atu hasa’e dosente no estudante sira nia koñesimentu kona-ba istória luta povu Timor-Leste nian ba ukun rasik-an liu-liu estratejia ne’ebé lider rezisténsia sira uza hodi re-organiza funu depois baze apoiu rahun.

Oradór ba diskusaun ne’e mak, Eis Komisariu CAVR no CVA, Jacinto das Neves Raimundo Alves hanesan mos prizoneiru politiku iha tempu Indonézia no Nugroho Kacasungkana autor ne’ebé involve iha prosesu hakerek relatóriu CAVR Kapitulu V no hanesan mos fundadór Forum Solidaritas Timor Lorosa’e (FORTILOS-Indonézia) no Peskizadór Istóriku (historical researcher), Ivo Mateus Gonçalves.

Prezidente Konsellu Administrasaun (KA) Centro Chega!, Manuel Mesquita Pereira konsidera, relatóriu rua CAVR (Comissão de Acolhimento, Verdade e Reconciliação) no CVA (Comissão de Verdade e Amizade) sai hanesan biblia ba istória Timor-Leste nian tanba iha relatóriu rua ne’e riku ho istória pasadu kona-ba prosesu luta ba ukun rasik-an.

Ohin loron ita hotu-hotu iha realidade ida ke sei kestiona ita nia identidade nasional lolos. Iha Timor-Leste, ita mos iha referensia no dokumentus importante barak kona-ba istória luta nian, hanesan relatoriu CAVR, CVA no Per Memoriam Add Spam. Relatóriu ne’e sai hanesan biblia ba istória ninian,” dehan Prezidente iha diskursu atividade diskusaun tematiku ne’ebé realiza iha kampus SJB, Kasait, Munisipiu Likisa.

Prezidente KA hatuta, apresia no agradese tebes ba instituto São João de Brito ne’ebé halo kooperasaun di’ak ho CNC I.P hodi realiza diskusaun tematiku kona-ba Relatóriu CAVR. Atividade diskusaun tematiku ne’e importante hodi garante katak ita nia jerasaun foun sira bele buka hatene ita nia istória ba ita nia luta ukun rasik-an.

Ohin loron ita iha dezafiu mak jerasaun foun sira ne’ebé moris, hafoin ukun-an seidauk hatene didi’ak kona-ba ita nia istória. Ida ne’e kauza, dalaruma falta seriedade no boavontade husi estadu atu hanoin oinsa para integra istória ne’ebé hakerek iha relatóriu CAVR ba iha kurikulum edukasaun ninia hahu husi nivel hotu-hotu tantu nivel Primaria, Sekundaria to’o Universidade.

Prezidente KA mos rekoñese, Timor-Leste iha dezafius tanba universidade sira laiha departementu istória. Nia fo exemplu, ita bele haree referensia husi nasaun hanesan Japaun, Korea do Sul no Kambodia, sira integra materia istória iha kurikulum edukasaun hahu husi nivel Primaria to’o iha Universitariu. Sira fahe ba sira nia jerasaun foun sira aprende.

Tanba ne’e, relatóriu rua (CAVR no CVA) ita presiza integra ba iha kurikulum edukasaun atu estudante sira bele aprende. Liu husi diskusaun tematiku ne’e, bele enkoraza foinsa’e sira atu buka hatene no hadomi ita nia istória ho di’ak liu tan, i fluente wainhira ko’alia kona-ba istória. Do que ita nia maluk sira husi rai liur mak ko’alia no konta ita nia istória di’ak liu fali ita.

Ho diskusaun ne’e, bele mos ajuda dosente no estudante sira iha SJB hodi prepara ita nia jerasaun foun sira ho koñesimentu klean no fluente ko’alia kona-ba faktu no valor istóriku sira ba ita nia prosesu luta ba ukun rasik-an.

Prezidente KA konsidera, era globalizasaun, ohin loron ho digitalizasaun teknolojia oin-oin ne’ebé kompleksu ho materia informasaun sira ne’ebé dalaruma laverifikadu ho faktu istóriku sira transmite ba ita nia jerasaun foun sira, ne’e sai dezafius ida.

Tanba ne’e, hanesan Prezidente Konsellu Administrasaun CNC I.P apresia ba inisiativa no kooperasaun SJB hodi realiza atividade ne’e. Ida ne’e hatudu vontade di’ak. Ita hein katak diskusaun tematiku ida ne’e bele inspira instituisaun sira seluk iha Timor-Leste hodi banati tuir.

 

(Media CNC)




Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Alert: Chega! Area Protejidu!
X