Lansamentu Memorial Carmel Budiardjo iha Centro Chega!

231

Dili, iha loron 17 Jullu 2021, Prezidente Palamentu Nasional (PPN) Dr. Aniceto Longuinhos Guterres, hamutuk ho Xefe Gabinete Primeiru Ministru Dr. Azevedo Marçal no Embaixadór Repúblika Indonézia iha Timor-Leste Sr. Sahat Sitorus halo lansamentu ba memorial Carmel Budiardjo iha Edifisiu Centro Chega! Antigo Comarca Balide-Dili.

Iha lansamentu ne’e akompañia mós husi Prezidente Konsellu Administrasaun Interinu Pe. Juvito do Rego no Diretor Centro Nacional Chega!I.P Sr. Hugo Mari Fernandes, inklui konvidadus no partisipante sira hotu.

Antes hahú halo lansamentu memorial ne’e, Prezidente PN Dr. Aniceto Longuinhos Guterres lidera um minute de Silençio hodi hatete, pasajen Timor-Leste nian nakonu ho terus ho ran no ruin ne’ebé ema barak mate ema, barak fó sira nia vida ba libertasaun rai ne’e ninia. Dr. Aniceto mós konvida ema hotu hodi fó omenajen ba ema hotu  ne’ebé mate, sira ne’ebé terus, sira ne’ebé sai vitima ba violasaun direitus umanus iha tempu pasadu, no fó omenajen mos ba erois da libertasaun patria hotu ne’ebé mate tanba Timor.

Ita mós fó omenajen ba sira hotu tanba sira nia mate, sira nia sakrifisiu ohin loron ita hetan liberdade, ita hetan independensia no sira nia mate no sira nia terus sei fó inspirasaun foun no kbiit tomak ba ita atu servisu no servi nafatin ba justisa verdade, lialoos no paz ba ita nia rain.

Entertantu, Sekretariu Jerál Asosiasaun Prizoneiro Politiku (ASSEPOL), Sr. Virgilio Guterres konta katak, istoria ne’e memoria, bainhita ita hanoin memoria ne’e mos konstrusaun ida. Istoria ne’ebé CAVR hamosu hela fó ba ita atu hanoin katak memória ne’ebé ita konstrui husi ita nia pasajen nia ne’e, tenke konstrusaun dame, konstrusaun solidariedade sosiál, la’ós konstrusaun vigansa polítika no lá’os konstusaun odio ba malu.

“Objetivu prinsipál mak ba oin fatin ida komarka hanesan ne’e labele tan sai fatin kartigu, maibé sai fatin ba sidadaun ida livre, krítiku ba sosiedade demokratika, no ASSEPOL hakarak hateten katak, ami sira ne’ebé uluk tama kadeia ne’e, se bele sai ema ikus liu mak tama kadeia tanba diferensa opiniaun”, nia subliña.

Kona-ba Eis Prizoneira Politiku Carmel Budiardjo, Sr. Virgilio dehan, nu’udar defensor direitus umanus husi Inglatera no Reinu Unidus ne’ebé luta hodi liberta prizioneiru politiku sira iha rezime militari Indonézia nia ukun. Sra. Carmel nu’udar ema prizoneira politika ne’ebé dadur durante tinan 3 hahú iha tinan 1970 no iha tinan 1973 nia harii organizasaun Tahanan Politik (TAPO) uza hodi halo kampaña ba asuntu direitus umanus iha Indonézia no Londres.

TAPOL nia ezistensia hodi kontra violasaun direitus umanus ne’ebé akontese iha Timor-Leste iha tinan 1980. Bulletin TAPO públika informasaun ba komunidade internasionál liu husi intrevista ho vitima sira violasaun direitus umanus nian.

Entertantu, iha serimonia ne’e Prezidente Parlamentu Nasional, Aniceto Longuinhos Guterres no Xefe Gabinete Primeiro Ministru, Azevedo Marçal lansa mos livru planu estratejiku Centro Chega! Nian ba tinan 5 mai no mos fahe sertifikadu ba sobrevivente sira ne’ebé konta ona sira nia istoria jerasaun foun.




Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Alert: Chega! Area Protejidu!
X