Mai Ita Hatene Francisco da Silva Correia Nia Istória Pasadu Durante Konflitu Polítiku (1975-1999) Liu Hosi Programa Hatutan Memória.
Iha publikasaun ida ne’e ami fahe informasaun ba maluk sira kona-ba istória Francisco da Silva Correia, moris iha Suku Metagou, Bazartete, Liquiça iha loron 15 Outubru 1953.
Iha tinan 1976 militár Indonézia komesa tama ona iha ami nia suku, Metagou liu hosi Leorema, tan ne’e ami mós buka fatin hodi evakua ba kotuk, ami evakua ba iha Suku Ulmera. Ami hela iha Ulmera durante semana ida hanesan ne’e, militár Indonézia avansa mai besik ami-nia fatin, ami evakua fali ba iha Suku Asu manu. Iha-ne’ebá, hafoin enkontru ida iha Kairai ha’u simu knaar hanesan Xefe Povasaun ba populasaun hosi Kaileulema ne’ebé evakua ba iha Suku Asumanu. Durante tinan 1976-1977 ami halo to’os, maibé hahan komesa susar bainhira populasaun hosi Munisipiu Ermera, Liquiça no Postu Maubara komesa tama hotu ona iha Suku Asumanu hodi buka hahan. Tan ne’e ami monta postu vijilánsia ida iha Kailara, área Suku Metagou nian, atu bele observa militár Indonézia nia movimentu, nune’e bainhira iha biban populasaun bele tama ba Suku Metagou hodi buka netik hahan hanesan aifarina no hudi.
Hanesan Xefe Povasaun, ha’u sempre akompaña populasaun sira. Iha tinan 1978 bainhira baze apoiu rahun, populasaun barak mak mate, barak mak militár Indonézia kaptura no barak mak halai namkari buka malu mós la hetan ona maibé la entrega an. Ha’u ho populasaun balu halai ba iha Suku Leorema nian, ami iha-ne’ebá to’o tinan 1979 mak Militar Indonezia kaptura.
Bainhira militár In donézia kaptura ha’u, sira lori ha’u ba iha Komando Rayon Militer (KORAMIL) Bazartete. Iha tinan 1979 nia laran militar detein hau iha-ne’ebá to’o sira haruka ha’u fila ba ha’u nia moris fatin iha Suku Metagou. Hafoin livre, haunia espiritu luta nian durante tinan tolu ho balu iha ailaran nafatin iha. Hahú tinan 1993 to’o de’it ita hakat ba konsulta populár iha loron 30 Agusto 1999, ha’u envolve iha Frente Klandestina hodi fó apoiu lojístika ba FALINTIL sira liuho si Selula Komunidade (Selkom).
Hakerek Hosi: Gilberto da Silva Coreia, Membru ASEMUL.
