Ainaro – iha loron 6 Agustu 2021, Asosiasaun Vítima Konflitu 1974-1999 no komisaun organizador masakre Maulau 07 Agustu 2021ho apoiu husi Centro Nacional Chega!, servisu hamutuk ho komunidade Suku Maulau, Postu Administrativu Maubisse, Minisípiu Ainaro organiza seminariu ida hodi komemora Masakre Maulau ho tema “Harmoniza Memória Pasadu hodi Dame Rohan La’ek ba Jerasaun sira”.
Semináriu ne’e partisipa husi Diretór Ezekutivu Centro Nacional Chega!IP Hugo Maria Fernandes, Diretór Ezekutivu AJAR (Asia Justice And Right) Jose Luis de Oliveira, autoridade lokál no munisípiu, autoridade seguransa munisipiu Ainaro, vítima no sasin husi konflitu polítiku pasadu, lia nain no komunidade sira.
Xefe Divizaun Solidariedade Sosial (DSS) Chiquito da Costa Guterres konta katak, komemorasaun Masakre Maulau ne’ebé hala’o tiha ona iha loron 06 Agostu 2021 ne’e hatudu sentidu rekonsiliasaun tanba sasin sira husi konflitu polítiku pasadu iha 1970, husi partidu FRETILIN no UDT partisipa no konta istória iha eventu ne’e.
Nia haktuir tan, depois remata semináriu, kontinua kedas ho serimonia rekonsiliasaun nahe biti boot no iha rekonsiliasaun ne’e, lia na’in sira fó tempu ba sasin nain rua husi partidu FRETILIN no UDT konta istoria. Depois remata, lia nain sira hamulak no hadame malu, sira nain rua mak durante ne’e nunka ko’alia ba malu to’o sira hakuak malu ho mata wen.
“Serimonia ne’e remata kontinua ho rekonsiliasaun nahe biti boot, iha rekonsiliasaun ne’e lia nain sira fó tempu ba sasin nain rua konta sira nia esperensia, rekoñese sira nia sala, depois lia nain sira halo tuir hamulak, oho bibi ida ho fahi ida, atu parte rua hakuak malu”, dehan Chiquito liu husi entrevista iha salaun Biblioteka Chega!, Antigo Komarka Balide-Dili, Segunda, (09/07/2021).
Durante konflitu pasadu ne’e, iha problema entre sira partidu FRETILIN ho UDT, sira oho malu, FRETILIN oho UDT nia ema no UDT mos oho FRETILIN nia ema. Entaun ho rekonsiliasaun ne’e, sira hakuak malu, simu malu. Ho hahalok ne’e, lia nain sira oho animal hodi haree nia aten ne’ebé hatudu katak sira bele rekonsilia ba malu. Ba oin labele tan kria problema.
“CNC haree buat ida ne’e pozitivu katak komemorasaun ne’e mak oinsa lori ema konflitu pasadu iha sentimentu lagosta malu, bele hasoru malu ko’alia ba malu, hakbesik ba malu, hakuak malu, fo liman ba malu atu hakotu buat ne’ebé mak akontese iha pasadu”, Chiquito esplika liu tan.
Buat ida ne’ebé mak sai lisaun di’ak ba futuru mak ida ne’e, uluk akontese konflitu polítiku maun ho alin oho malu tanba partidu diferente, ohin loron sira bele hakuak malu, sira bele ko’alia ba malu hanesan maun ho alin, no problema sira ne’ebé akontese iha pasadu, sira sei labele repete tan husi jerasaun ba jerasaun.
Antes ne’e, sasin konflitu pasadu 1975 husi FRETILIN, Jacinto dehan, nia sente kontente no haksolok tanba bele dame malu hodi haluha konflitu politiku ne’ebé akontese iha pasadu no hanoin hamutuk ba oin hodi halo dezenvolvimentu.
“Ida ne’e importante tanba jerasaun labele ba pasadu nian, maibé ita hanoin hamutuk ba oin”, nia haktuir ho kontente.